Gastblog Hermien Miltenburg: Samen praten over de toekomst

Samen praten over de toekomst

Studiekiezers praten graag met hun ouders over hun toekomst en studiekeuze. Dat is een compliment voor de ouders… en ook voor de studiekiezers. Studiekiezers zeggen er wél altijd bij dat ze hun eigen beslissingen willen nemen. En ouders kunnen dat ook meestal goed begrijpen. Is dit ‘nadenken over de toekomst’ alleen zinvol voor studiekiezers? Nee, ook ouders kunnen profiteren van deze ouder-kind gesprekken. En leren van hun puber.

Levensfasen

In iedere levensfase worden er keuzes gemaakt. En met de vele keuzemogelijkheden die wij hebben, wordt het ook steeds belangrijker om goed na te denken over die keuzes. Ouders doen er goed aan hun kind te leren hoe je goede keuzes maakt. Want de studiekeuze is pas een van de eerste in de rij grote keuzes die je in de rest van je leven gaat maken.

Vijf keuzevragen

De vijf keuzevragen van Marinka Kuijpers zijn een beetje het ‘heilige’ kompas in studiekeuzeland. Praat hier goed over met je kind en maak de keuzevragen in dat gesprek concreet.

• Wie ben ik, wat kan ik?
• Wat wil ik, wat drijft mij?
• Welk soort werk past bij mij?
• Wat/wie wil ik worden, hoe pak ik mijn loopbaan aan?
• Wie kan me daarbij helpen?
  
  

Ook goede vragen voor ouders

Ik daag studiekiezers uit dezelfde vragen aan hun ouders te stellen. Want ook voor ‘ervaren in het leven’ veertigers of vijftigers is stilstaan bij de keuzes die je maakt belangrijk. Ik merk dat ook de ouders zelf veel hebben aan deze reflectie met hun kind.

Wat wil je later worden?

Een van de meest gestelde vragen van ouders aan studiekiezers is: 'Wat wil je later worden?' En dan bedoelen ze: 'Welk beroep wil je later hebben?' Wat wil je later doen met de studie die je nu op het oog hebt. Studiekiezers balen soms van deze vraag. Aan studiekiezers zeg ik in dit geval altijd: ‘Vraag eens aan je ouders wat ze over tien jaar doen.’ Dan volgt er bij diezelfde ouders vaak een grote stilte. Want hoe kun je nou weten hoe de banen er over tien jaar uitzien? En welke banen er dan zijn? De praktijk is ook dat veel mensen vaak van baan veranderen, maar wel meestal in hetzelfde interessegebied blijven werken. Dat neem je een leven mee.

Waar wil je naartoe groeien?

Nadenken over waar je naartoe wilt groeien, is voor iedereen belangrijk. Het geeft richting aan je keuzes. Maak van ‘wat wil je later worden’ de vraag ‘wie wil je later worden’. Maak het breder dan een concreet beroep. Dit is zinvol voor studiekiezers én ouders.

De ‘wondervraag’

Als je nog niet weet welke richting je op wil, dan is er een 'wondervraag' die je kan helpen. Decanen en ook loopbaancoaches gebruiken deze vraag graag. Hij prikkelt je fantasie en helpt je te denken aan interessegebieden in plaats van beroepen. En dat is belangrijk, want beroepen veranderen, verdwijnen en er komen nieuwe beroepen bij, waar we nu nog geen weet van hebben. De ‘wondervraag’ is heel simpel. Stel je leeft in een 'ideale wereld' en je zou ook alles kunnen. Wat zou je dan willen doen? En zeg dan niet tegen jezelf: ‘Maar dat kan toch niet’. Zeg tegen jezelf: ‘Waarom komt dit bij me op? En kan ik dat ook in deze wereld, met mijn capaciteiten?’ Misschien kun je geen president van Amerika worden. Maar als je ontdekt dat je dit graag wilt omdat je mensen die arm zijn wil helpen, dan kun je uit honderden studies en richtingen kiezen. President word je dan misschien niet, maar je passie volg je wél.

Deze ‘wondervraag’ is ook typisch een vraag die je jezelf in alle leeftijdsfasen zou moeten stellen. Al ben je 40 of 50 of nog ouder. Kleine wonderen kun je bereiken. En dat is belangrijk voor ouderen én jongeren.

Webinar over studiekeuze en studeren

Elke maand geef ik een webinar over studiekeuze en studeren. Aanvankelijk waren deze webinars bedoeld voor ouders. Maar aan de chats en mailwisselingen merkte ik dat ook jongvolwassenen naar de webinars zijn gaan kijken. Daarom heb ik de vragen in de blog en andere vragen ingebouwd in de presentaties. Vragen die te maken hebben met toekomstkeuzes. Vragen waar ouders en pubers ook samen mee aan de slag kunnen. Samen praten over de toekomst. De toekomst van de jongvolwassenen én de ouders. De webinars hebben telkens een andere inhoud, maar hebben altijd te maken met studiekeuze en studeren op een hogeschool of universiteit. En altijd vertellen studenten hun persoonlijke verhaal. Een aantal webinars is nog terug te kijken en er staan er ook alweer een aantal gepland. Meer informatie hierover vind je in de blog voor ouders Studiekeuzekind of in de Facebookgroep voor ouders 'Ouders en studie'.

Hermien Miltenburg is oudervoorlichter en schrijver van de veelgelezen blog Studiekeuzekind. Ze is werkzaam bij Wageningen Univerity & Research, maar geeft onafhankelijk en objectief advies aan ouders van studiekiezers.