Reactie Studiekeuze123

Reactie Studiekeuze123 op NRC-artikel en Keuzegidsdossier ‘Eerlijke studiekeuze-informatie’

Inhoudelijke reactie op ‘Het HBO en WO moeten nog transparanter’, Dossier over eerlijke studiekeuze-informatie’, 14 Maart 2016

Door Frank Steenkamp & Jeroen van Putten. De auteurs zijn directeur C.H.O.I. en hoofdredacteur Keuzegids, resp. directeur-uitgever DeDecaan.net.

Studiekeuze123 is niet door één van de partijen benaderd om te reageren op deze weergave, noch heeft één van deze partijen Studiekeuze123 benaderd om de gevraagde gegevens te leveren.

Hieronder reageren wij kort inhoudelijk op de cases die door de bovenstaande marktpartijen worden geschetst.

‘Case 1: te rooskleurige baankansen’ (blz.2)

De VSNU en Studiekeuze123 hebben eerder duidelijk gemaakt hoe dit is ontstaan en welke verbeteringen worden doorgevoerd. Deze zijn inmiddels ook doorgevoerd.

Studiekeuze123 heeft als producent op 18 februari jl. naar contactpersonen van instellingen gecommuniceerd over de uit te voeren acties. Dit komt neer op het volgende:

  1. Snelle reparatie op 18 februari: daar waar een arbeidsmarktprognose stond, is het cijfer allereerst vervangen door de tekst ‘Eind maart vind je hier nieuwe cijfers’. Betere cijfers zijn er al wel, maar het vernieuwen van alle studiebijsluiters kost tijd. De student kan deze cijfers al wel inzien op de website van Studiekeuze123. De student wordt daar verwezen naar de onderdelen ‘Na deze studie’ en ‘Kans op de arbeidsmarkt’, zodat voldaan wordt aan de informatiebehoefte van aankomende studenten.
  2. Aangepaste versie van de Studiebijsluiter op basis van WO-monitor 2013 op 8 maart: de aangepaste versie bevat de definitie voor het arbeidsmarktcijfer in lijn met de definitie voor de hbo-bachelors, namelijk: van alle afgestudeerden, het percentage dat – 1,5 jaar na het behalen van een aansluitende master- werk op minimaal WO-niveau heeft. Ook op de bijsluiter wordt duidelijker vermeld wat het getoonde getal inhoudt. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan de informatiebehoefte van studiekiezers die nog voor 1 mei de knoop willen doorhakken. Omdat de actuele cijfers van de WO-monitor 2015 nog niet beschikbaar zijn, zullen voor deze update de WO-monitorgegevens uit 2013 worden gebruikt.
  3. Nieuwe release mei/juni: In mei vindt de jaarlijkse update plaats van de Studiebijsluiter waarin voor de arbeidsmarkt geüpdatete en gecorrigeerde gegevens zullen worden opgenomen. Bij de nieuwe publicatie worden alle indicatoren uit de Studiebijsluiter geactualiseerd. Er wordt gezocht om een betere aansluiting van het gegeven ‘Arbeidsmarkt’ op de Studiebijsluiter op te nemen. Daarvoor zijn de VSNU, Studiekeuze123, Vereniging Hogescholen, de studentenorganisaties en arbeidsmarktexpert ROA in gesprek.

‘Case 2: gladgestreken salarissen’ (blz. 2)

Eén van de kerntaken van Studiekeuze123 is dat studiekiezers opleidingen met elkaar kunnen vergelijken. En dan niet op basis van appels en peren maar écht vergelijken. Dat betekent dat je soms een herberekening moet uitvoeren naar een vergelijkbare maat. De meest logische weergave van salarissen lijkt ons de weergave van fulltime salarissen. Hiermee is de vergelijkbaarheid tussen opleidingen het beste gewaarborgd.

‘Case 3: verhaspelde ROA-prognoses’ (blz. 2)

“Verouderde gegevens”
Studiekeuze123 werkt, gezien de enorme hoeveelheid informatie die zij toont op haar website (en dus regelmatig moet worden ge-update) met een release-cyclus. Deze release-cyclus is in 2015 van vier keer per jaar opgeschroefd naar 10 keer per jaar. De ROA-informatie over arbeidsmarktprognoses is met de eerste mogelijkheid in deze cyclus direct ge-update.

“Vreemde prognoses wo-bachelors”
Het gros van de WO-bachelors begeeft zich niet onmiddellijk op de arbeidsmarkt, maar volgt eerst een WO-master. Er is dus nauwelijks arbeidsmarkt-data voor WO-bachelors. De HBO- en WO bachelors worden daarom samengenomen waarbij Studiekeuze123 de uitgangspunten volgt die bijvoorbeeld ook door CBS gehanteerd worden. Een WO-bachelor wordt binnen die systematiek gelijkgesteld met een HBO-bachelor. Door het samenvoegen van WO- en HBO-bachelors is het mogelijk om ook op bachelorniveau een prognose is te geven om zodoende de studiekiezer beter van dienst te zijn.

‘Case 4: te fraaie slagingspercentages’ (blz. 3)

Er zijn verschillende definities van slagingskansen in het hoger onderwijs. Om dit cijfer te kunnen berekenen, houden we rekening met een aantal situaties:

  • Ten eerste kan de fluctuatie bij kleine opleidingen dusdanig groot zijn, dat er geen betrouwbaar cijfer is voor een rendement van die ene specifieke opleiding;
  • Ten tweede moet er met het cijfer rekening worden gehouden met alle studenten die switchen, maar wel zonder vertraging een HBO- of WO opleiding afmaken.

De hier getoonde cijfers omtrent WO betreffen de definitie van herinschrijvingen na het eerste jaar, een standaarddefinitie die ook in diverse afspraken met OCW wordt gebruikt, waaronder de prestatieafspraken.

 ‘Case 5: Slechts halve aandacht voor particuliere opleidingen’ (blz. 4)

In het artikel geeft Keuzegids aan zelf informatie te verzamelen over o.a. particuliere instellingen. Studiekeuze123 is er voorstander van om de informatie op onze website en in de Studiekeuzedatabase te baseren op landelijke databases en valide onderzoeken. Wij vinden het dan ook een onjuiste veronderstelling dat informatie, die op een ambachtelijke manier is verzameld door desktopresearch, het predikaat “betrouwbaar en objectief” mag dragen. Het één op één overnemen van informatie op sites wil niet zeggen dat het gaat om betrouwbare of vergelijkbare informatie. In 2008 heeft Studiekeuze123 de Studiekeuzedatabase overgenomen van C.H.O.I. Vanaf dat moment is hard gewerkt aan het vollediger maken van deze database. Een primaire taak van het aanvullen van deze informatie ligt ook bij de instellingen zelf, maar heeft vanzelfsprekend de aandacht van Studiekeuze123.

Tot slot

Het ministerie heeft meerdere malen benadrukt dat eerlijke opleidingsinformatie voor aanstaande studenten van wezenlijk belang is. De laatste jaren zijn daarin belangrijke stappen gezet. De studiekeuzecheck, voorlichtingsactiviteiten, open dagen, proefstuderen, meeloopdagen, de Nationale Studente Enquête en de website Studiekeuze123.nl dragen daar onder andere aan bij. De auteurs noemen al deze instrumenten marketinginstrumenten en ‘verfraaiing’. Studiekeuze123 ziet het vooral als belangrijke middelen om de juiste student op de juiste plek te krijgen. Recente wijzigingen aan de website zijn voortgekomen uit specifieke verzoeken van studenten, scholieren en ouders.

In het laatste gedeelte van het artikel vallen de auteurs van het stuk Studiekeuze123 aan op de rol die hen eerder door de minister van Onderwijs is toebedeeld. Studiekeuze123 heeft de taak om studiekeuze-informatie te ontsluiten, op een website voor studiekiezers en middels een studiekeuze-informatiedatabase die beschikbaar is voor iedereen die hiervan gebruik wil maken.